چطور یک فیلم آموزشی حرفه ای بسازیم؟ [راهنمای جامع و گام به گام]

منظور از ویدیوی آموزشی چیست؟

به زبان ساده، این ویدیوها برای توضیح یک فرایند یا مفهوم، آموزش مهارتی خاص و یا نشان‌دادن نحوۀ انجام یک کار ساخته می‌شوند. فیلم‌های آموزشی به اشکال و سبک‌های گوناگونی ارائه می‌شوند و اکثر مشاغل، صرف‌نظر از نوع کارشان، می‌توانند به‌نوعی از آن‌ها بهره‌مند شوند.

آموزش‌های گام‌به‌گام (Tutorials)، ویدیوهای "چگونه؟" (یا همان How-To)، ویدیوهای صفحه‌نمایش (Screencast) و فیلم‌های کارآموزی، تنها برخی از سبک‌های محبوب در گروه فیلم‌های آموزشی هستند که در روز هزاران بار بازدید می‌خورند.

این ویدیوها اگرچه از نظر تکنیک ساخت متفاوت هستند؛ اما همۀ آن‌ها یک چیز مشترک دارند: مبتنی بر اطلاعات مفید هستند. به این معنی که هدف از ساخت این ویدیوها رسیدگی به مشکلات مخاطبانی خاص یا پاسخ‌دادن به مهم‌ترین سؤالات آن‌هاست. از آنجا که ممکن است این ویدیوها حاوی اطلاعات زیاد و بعضاً عمیق و پیچیده‌ای باشند، باید کاملاً ساده و واضح باشند.

ساخت فیلم آموزشی چه مزایایی دارد؟

قبل از این‌که یاد بگیریم چگونه فیلم‌های آموزشی بسازیم، سه دلیل اصلی را بررسی می‌کنیم تا شما بدانید که چرا باید این ویدیوها را در استراتژی بازاریابی خود بگنجانید.

تعامل بیشتر (Engagement)

چه بخواهید یا نه، مردم در سال 2021 ترجیح می‌دهند به‌جای خواندن متن، مباحث موردنظرشان را با دیدن یک فیلم کوتاه یاد بگیرند. بنابراین، اگر می‌خواهید به مخاطب هدف (یا به قول خودمان، مخاطب خاص) چیزی مربوط به برند، محصول یا خدمات خود بیاموزید، حتماً باید از یک ویدیوی آموزش استفاده کنید. شک نکنید تعداد کلیک، بازدید (View) و اشتراک‌گذاری (Share) بسیار بالایی دریافت خواهید کرد.

ایجاد اعتماد

به اشتراک گذاشتن اطلاعات مفید و کاربردی با مخاطبان، راهی بسیار مناسب برای شهرت برند شما به‌عنوان یک منبع اطلاعاتی مطمئن است. اگر فیلم آموزشی شما واقعاً مشکلاتی را حل کند یا زندگی مخاطبان را ساده‌تر کند، اتفاقات بزرگی برای نام تجاری شما خواهد افتاد.

تبدیل بازدیدکننده به خریدار

قبل از خرید، مشتری‌های احتمالی به مقدار مشخصی از اطلاعات در مورد محصول (یا خدمات) نیاز دارند. با ساخت ویدیوی آموزشی که تمام پاسخ‌های موردنیاز آن‌ها را ارائه می‌دهد، شما خریداران بالقوه را به مشتری تبدیل می‌کنید. بدون نیاز به هرگونه تبلیغات گران‌قیمت!

قبل از شروع ساخت فیلم آموزشی به نکات زیر دقت کنید:

قبل از شروع ساخت، باید یک‌قدم به عقب برگردید تا بتوانید محتوایی که قصد تولید آن را دارید به‌خوبی تصور کنید. اول ‌از همه باید مشخص کنید موضوع اصلی که ویدیوی شما برای مخاطبان خاص ارائه می‌دهد چیست؟ (به‌اصطلاح خودمانی همان گُلِ مطلب!)

قصد دارید چه نوع ویدیویی تولید کنید؟ چه تجهیزات و هزینه‌هایی را باید آماده کنید؟ طوفان فکری در مرحلۀ پیش‌تولید، شما را آماده می‌کند یک فیلم آموزشی عالی بسازید که هم جلب توجه کند و هم مفید باشد.

در مورد مخاطبان خاص و چالش‌های آن‌ها اطلاعات کسب کنید

ممکن است یک موضوع کلی در ذهن داشته باشید که قصد دارید آن را پوشش دهید. اما مطمئن نیستید که کدام قسمت از این موضوع ارزش ساخت ویدیو را دارد. با تحقیق و یا پرسش از مخاطبان هدف در مورد موضوع، می‌توانید زاویۀ دید خود را در ویدیو پیدا کنید. در ضمن، خلأ دانش را در دنبال‌کنندگان بسنجید و سعی کنید حساب جدایی در ویدیوی خود برای آن باز کنید.

یک هدف آموزشی مشخص تعیین کنید

بر اساس خلأ دانشی که آن را در مرحلۀ قبل کشف کردید، یک "هدف آموزشی" واضح برای ویدیوی خود تعیین کنید. این هدف، چراغ‌راهنمای شما برای بقیۀ مراحل ساخت فیلم است. هر تصمیمی که دربارۀ ویدیو می‌گیرید باید در خدمت هدف آموزشی شما باشد. هدف آموزشی شما، "هدف یادگیری" مخاطبان خواهد بود.

برنامه‌ریزی کنید

گام بعدی که باید بردارید، تنظیم یک برنامۀ دقیق است. این برنامه به شکل کلی، باید تمام مراحل ساخت ویدیو را در خود داشته باشد. اما مهم‌ترین بخش آن، تهیۀ یک پیش‌نویس برای ویدیو است. ساخت فیلم آموزشی درست مانند آموزش در کلاس درس است. شما باید کاملاً آماده باشید.

این پیش‌نویس باید حاوی پیام‌هایی باشد که قصد انتقال آن را دارید. اطلاعاتی را که می‌تواند به شما در افزایش تعامل با فراگیر کمک کند، در اولویت قرار دهید.

طوری برنامه‌ریزی کنید که دانش موردنظر را به بهترین و سریع‌ترین شکل ممکن به اشتراک بگذارید. خیلی خوب می‌شود اگر بتوانید برای فیلم آموزشی خود یک اسکریپت (فیلم‌نامه) تهیه کنید. همچنین، بودجه‌ای که برای ساخت نیاز دارید را با پرس‌وجو و تحقیق تعیین کنید که بعداً به مشکل نخورید.

برای فیلم خود یک ساختار در نظر بگیرید

این خیلی مهم است که به ترتیب ارائهٔ اطلاعات در ویدیوی خود فکر کنید. چرا که این اطلاعات نیاز به یک جریان (Flow) منطقی دارند. این جریان به فراگیران کمک می‌کند مطالب را بهتر به خاطر بسپارند و توجه آن‌ها را به شما حفظ می‌کند.

مکث و توقف را فراموش نکنید. مکث کردن از عناصر مهم فیلم شماست. زیرا به مخاطبان این فرصت را می‌دهد تا در مورد موضوعی که ارائه می‌دهید تأمل کنند. با افزودن سؤالات از پیش تعیین شده، می‌توانید پیگیری و توجه را در آن‌ها تقویت کنید.

اگر فایل پاورپوینت خود را از قبل آماده کرده‌اید، در این مرحله شاید لازم باشد در مورد ترتیب اسلایدها تجدیدنظر کنید و آن‌ها را حذف و اضافه کنید. هنگام انجام این کار، به نتایج آموزش خود در ذهن فراگیر فکر کنید. ذهن فراگیر و خواسته‌های ذهنی او، بهترین راهنمای شما برای تعیین ساختار ویدئو است.

به محتوای خود سادگی و اعتبار ببخشید

وقتی مراحل فوق را پشت سر گذاشتید، روی اسکریپت ویدیوی خود بیشتر کار کنید. نکات تکراری را حذف کنید و متن آموزش را نهایی کنید. اطمینان حاصل کنید که از زبانی ساده برای انتقال ایده‌ها و مفاهیم کلیدی استفاده کرده‌اید. همچنین، فراموش نکنید مطالبی که آموزش می‌دهید، از منبعی موثق و حقیقی تهیه شده باشد.

تجربه، مقالات علمی و کتاب‌ها از مهم‌ترین منابعی هستند که می‌توانید از آن‌ها در ساخت دوره آموزشی استفاده کنید. در ادامه، در مورد انواع ویدیوی آموزشی (از نظر بصری) صحبت می‌کنیم. این‌که ما این موضوع را پس از مراحل فوق ذکر می‌کنیم، دلیل نمی‌شود که نوع یا استایل ویدیوی خود را خیلی دیر انتخاب کنید. بهتر است از همان اول بدانید سبک فیلم آموزشی‌تان چگونه خواهد بود.

سبک (استایل) ویدیوی آموزشی را چطور انتخاب کنیم؟

صرف‌نظر از محتوایی که ارائه می‌دهید، آموزش خود را می‌توانید روی بسترهای بصری زیادی سوار کنید. در ادامه، به مهم‌ترین سبک‌هایی می‌پردازیم که برای ساخت فیلم آموزشی می‌توانید انتخابشان کنید.

آموزش‌های انیمیشنی

ویدیوهای آموزشی که به‌صورت انیمیشنی ساخته می‌شوند، روز به ‌روز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. این ویدیوها به فراگیران این امکان را می‌دهند که به روشی سرگرم‌کننده و آرامش‌بخش، مباحث را یاد بگیرند. روان‌شناسان معتقدند دلیل این‌که آموزش‌های انیمیشنی جذابیت بالایی دارند، این است که بسیار شبیه به کارتون‌هایی هستند که در سنین خردسالی تماشا می‌کردیم.

در این سبک از آموزش، معمولاً یک کاراکتر انیمیشنی روی یک تخته وایت‌برد یا یک‌سری اسلایدها صحبت می‌کند. درحالی‌که صدای این کاراکتر، صدای مربی اصلی است. محبوب‌ترین ابزارها برای ایجاد این نوع انیمیشن‌، نرم‌افزارهای Animaker و VYond هستند.

اسلایدهای ساده

ارائه با اسلاید، یکی از محبوب‌ترین و آسان‌ترین سبک‌ها برای ضبط ویدیوی آموزشی است. در این حالت، مدرس یا کاملاً غایب است؛ یا این‌که با صدای خود حضور دارد.

اگر در طراحی اسلایدها، هوشمندانه تلاش کنید، تدریس شما بسیار جذاب خواهد بود. در دوره آموزشی مرگ با پاورپوینت که در همین سایت منتشر شده، نکات بسیار خوبی در این باره مطرح شده که پیشنهاد می‌کنیم حتماً آن را ببینید.

دست‌نویسی روی تخته‌های الکترونیکی

در این نوع آموزش‌ها، بیننده کلمات نوشته شده را در لحظۀ سخنرانی می‌بیند. مدرس معمولاً غایب است (یا فقط صدای او وجود دارد)؛ اما نگارش مطالب با دست خط او کمک شایانی به امر یادگیری می‌کند. در این سبک ویدیوها، لازم است ابزار مخصوص برای نوشتار الکترونیکی وجود داشته باشد.

ضبط صفحه‌نمایش

ساخت فیلم آموزشی به این سبک، مناسب‌ترین روش برای آموزش نرم‌افزارهای کامپیوتری یا موبایلی است. در این نوع ویدیوها، همۀ اقداماتی که روی صفحه‌نمایش یا اسکرین کامپیوتر اتفاق می‌افتد، ضبط می‌شود و یک روایت صوتی نیز روی آن انجام می‌گیرد. (بدیهی است که در قالب آموزش اسلایدی هم ضبط صفحه نمایش لازم است.)

پخش تصویر مدرس در کنار اسلایدها (بدون پرده سبز)

در این سبک، مدرس حضور دارد و تصویر او را می‌بینیم. با این حال، توجه فراگیران به ارائه‌ی اسلایدها متمرکز است. با استفاده از ابزارهای مناسب ساخت ویدیوی آموزشی، اساتید می‌توانند تصویر خودشان را همراه با اسلایدها در یک قاب به فراگیران ارائه دهند. البته، می‌توان بسته به اختیار، بعضی مواقع تصویر مدرس را حذف کرد و فقط در مواقعی خاص آن را نمایش داد.

حضور مدرس با استفاده از پرده سبز

اینجا تجربۀ فوق چند پله فراتر می‌رود. مربیان در این حالت از یک پس‌زمینهٔ سفید یا پردۀ سبز استفاده می‌کنند و پس از آن، تصویر خود را به ویدیو (که معمولاً به‌صورت اسلایدی است) اضافه می‌کنند. بدیهی است که در این حالت، هماهنگی صحبت‌های مدرس و نمایش اسلایدها بسیار اهمیت دارد.

مدرس و تخته

در ساخت این نوع فیلم آموزشی، درست مانند کلاس درس، مدرس در کنار تخته وایت‌برد حضور فیزیکی دارد و تدریس خود را انجام می‌دهد. در اینجا، دو عامل حضور مدرس و افزونه‌های آموزشی دیجیتال می‌توانند مکمل یکدیگر باشند. مزیت اصلی این سبک، این است که فیلم‌برداری آن آسان است و در ویرایش ویدیو به تخصص خاصی نیاز نیست.

مدرس در مرکز توجه

بیشتر سخنرانی‌های ویدیویی که اکنون می‌توانید به‌صورت آنلاین پیدا کنید، در این گروه قرار دارند. فیلم‌هایی که مجری یا مدرس مستقیماً با مخاطب صحبت می‌کند، نیازی به هیچ وسیله یا دکور خاصی ندارند و معمولاً با استفاده از پرده سبز ضبط می‌شوند. این سبک، به فراگیران اجازه می‌دهد به‌خوبی با مربی آشنا شوند و رابطۀ ذهنی قوی‌تری با او برقرار کنند. برای ضبط ویدیوی آموزشی در این حالت، نیازی نیست وسواس خاصی به خرج دهید. حتی یک دکور خانگی یا یک دفتر کار هم می‌تواند مثل پرده سبز کارآمد باشد.

ویدیوهای سلفی

شاید تعجب کنید اما می‌توان به‌صورت سلفی هم ویدیوی آموزشی ساخت. این ویدیوها بسیار پرجنب‌و‌جوش و جذاب هستند و موضوع را برای بیننده بسیار جالب‌تر می‌کنند. آموزش‌های سلفی می‌توانند شامل مصاحبه‌های میدانی، تجربیات شخصی، سبک زندگی و یا سفرنامه باشند. این فیلم‌ها را می‌توان با اسلایدها، انیمیشن‌ها، سایر فیلم‌ها، تصاویر و... ترکیب کرد.

آموزش‌های گفت‌وگو محور

ساخت فیلم‌هایی که در آن دو یا چند نفر در مورد یک موضوع بحث می‌کنند و به نتیجه‌های ارزشمندی می‌رسند، راهی بسیار جذاب و معتبر برای انتقال پیام‌های آموزشی است. فقط قبل از انتخاب این سبک، باید مطمئن شوید که موضوع مکالمه قابل‌توجه است و چیز خوبی برای ارائه دارید.

حالا نوبت می‌رسد به ساخت ویدئو!

تا اینجا سعی کردیم در مورد مزایای ویدیوهای آموزشی و مراحل پیش‌تولید صحبت کنیم. امیدواریم خسته نشده باشید و مطالبی که گفتیم، به سؤالات شما پاسخ گفته باشند. در ادامه، قرار است در مورد اصل مطلب، یعنی ساخت ویدیو صحبت کنیم. اینجا یک دوراهی به ‌وجود می‌آید. آیا قرار است با استفاده از دوربین فیلم‌برداری ویدیوی آموزشی خود را ضبط کنید؟ یا این‌که صفحه‌نمایش کامپیوتر یا لب‌تاپتان را ضبط می‌کنید و روی آن صحبت می‌کنید؟

اگر می‌خواهید بساط فیلم‌برداری پهن کنید...

• یک مکان خوب پیدا کنید

هیچ فرقی نمی‌کند؛ قرار است شخصی رو به دوربین صحبت کند یا نحوۀ استفاده از یک محصول یا دستگاه را توضیح دهد یا یک جعبۀ موبایل را آن‌باکسینگ کند. در هر صورت، ویدیوی شما باید حرفه‌ای و خوش‌ساخت به نظر برسد.

یکی از مهم‌ترین عناصری که اینجا باید به آن توجه شود، مکان فیلم‌برداری است. مطمئن شوید دکور شما مرتب و از نظر بصری دلپذیر است. اگر در خانه نیستید، این توجه باید به‌صورت مضاعف باشد. سعی کنید پس‌زمینه‌ای را پیدا کنید که حواس‌پرتی به حداقل برسد و نور کافی داشته باشید. صحبت از نور شد...

• نور مناسبی در محیط داشته باشید

نور محیط، عامل بسیار تعیین‌کننده‌ای است. چرا که می‌تواند تأثیر شگرفی بر روحیۀ بینندگان داشته باشد. این روزها مردم نسبت به کیفیت بد ویدیوها به شدت تحمل کمی دارند و ممکن است سریعاً با شما خداحافظی کنند! از این‌ رو، فرقی نمی‌کند محیط فیلم‌برداری، اتاق شما باشد، خیابان باشد یا طبیعت؛ باید اطمینان حاصل کنید نور مناسب و یکدستی به مدرس و اجزای صحنه می‌تابد.

اگر در خانه هستید، در صورت نداشتن تجهیزات مناسب (رینگ‌لایت یا نورهای حرفه‌ای LED)، سعی کنید نزدیک پنجره باشید یا از چراغ معمولی اتاق استفاده کنید. مطمئن شوید در ویدیوی شما خبری از سایه‌های ناخوشایند نباشد.

• تجهیزات فیلم‌برداری را ست‌آپ کنید.

برای ضبط فیلم آموزشی با استفاده از دوربین، قبل از شروع ضبط، حتماً اطمینان حاصل کنید که آیا کیفیت صوتی و تصویری تجهیزات، انتظار شما را برآورده می‌کنند یا خیر.

پس از انتخاب دوربین و میکروفون مناسب، باید زاویۀ فیلم‌برداری را انتخاب کنید. سپس دوربین را روی قاب نهایی تصویر ست کنید و نورپردازی را کنترل کنید. حتماً سعی کنید دوربین را روی سه‌پایه یا دیگر انواع نگهدارنده قرار دهید. چرا که هیچ‌چیز بیشتر از یک ویدیوی لرزان، باعث انحراف توجه و آزار مخاطب نمی‌شود.

• ویدیوهای B-Roll هم ضبط کنید

منظور از B-Roll ویدیوهای اضافی است که باعث قدرتمندتر شدن فیلم آموزشی شما می‌شود. این ویدیوها ممکن است از زاویه‌ای دیگر نسبت به مدرس ضبط شوند یا حتی در مکانی دیگر و با سبکی دیگر ساخته شوند.

ضبط و به‌کارگیری B-Roll سبب غنی‌سازی داستان و پیامی می‌شود که می‌خواهید منتقل کنید. همچنین انعطاف‌پذیری بیشتری در روند ویرایش و تدوین فیلم آموزشی شما ایجاد می‌کند. چرا که این امکان را می‌دهد به‌جای اشتباهات قاب اصلی، ویدیوهای B-Roll را جایگزین کنید.

• ویدیوهای برداشت شده را تدوین کنید

پس از اتمام روند فیلم‌برداری، باید شروع به شکل‌دادن ویدیوهای خود کنید. در فرایند تدوین و ویرایش ویدیوی آموزشی، از بهترین شات‌ها و نماهایی که گرفته‌اید، استفاده خواهید کرد. در این مرحله، می‌توانید از اسکریپتی که نوشته‌اید هم کمک بگیرید.

هم‌زمان با تدوین شات‌ها، صدا را نیز اضافه کنید و هماهنگی آن را با تصویر انجام دهید. یادتان باشد از B-Roll ها برای غنی‌سازی و جذابیت بیشتر ویدیوی خود استفاده کنید.

توصیه می‌کنیم بیش از حد نیاز از Effect و Transition استفاده نکنید. چرا که بسیاری از این جلوه‌ها باعث می‌شوند فراگیران تمرکز خود را از آنچه واقعاً مهم است، از دست بدهند.

لازم به ذکر است برای اضافه‌کردن صدای ضبط شده از آموزش، باید تنظیمات لازم را روی آن انجام بدهید. برای مثال می‌توان به نویزگیری و فشرده کردن (Compress) صدا اشاره کرد. در این مرحله، بسته به نیاز ممکن است جلوه‌های صوتی خاص یا موسیقی پس‌زمینه را اضافه کنید. فقط حواستان باشد صداهای اضافیِ ویدیو حواس مخاطب را پرت نکند.

اگر در هنگام ساخت فیلم آموزشی قصد دارید که از صفحه خود تصویربرداری کنید:

• صفحه‌نمایش را با نرم‌افزار مناسب ضبط کنید

اگر از دوربین فیلم‌برداری استفاده نمی‌کنید، طبیعتاً باید اسلایدهایی که از قبل ساخته‌اید را روی اسکرین کامپیوتر نمایش دهید و هم‌زمان اسکرین را ضبط کنید. در این حالت، به ویدیوی ضبط شده "اسکرین‌شات" گفته می‌شود. صحبت‌های خودتان را هم باید به‌صورت هم‌زمان ضبط کنید و بعداً به این اسکرین‌شات اضافه کنید.

برای ضبط صفحه‌نمایش، نرم‌افزارهای زیادی توسعه داده شده‌اند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. کمتازیا و فیلمورا نام‌آشناترین‌ این نرم افزارها در این حوزه هستند.

این مرحله از ساخت فیلم آموزشی احتمالاً وقت‌گیرترین قسمت است. زیرا قبل از این‌که به نتیجۀ مطلوب و مورد نظر برسید، باید چندین بار ضبط فیلم و صدا را متوقف کنید و دوباره شروع کنید. (البته ممکن است بدون اشتباه پیش بروید و نیازی به این کار نباشد!)

وسواس به‌خرج‌دادن در این مرحله، می‌تواند مراحل ویرایش بعدی را آسان‌تر کند. سعی کنید تعامل خود را (با فراگیران تخیلی) به حداکثر برسانید و طوری صحنه‌سازی کنید که انگار همین‌الان کلاس در حال برگزاری برای مخاطب است.

• رکوردها را دوباره بررسی کنید

رمز موفقیت در ساخت فیلم آموزشی، توجه به جزئیات است. قبل از پایان مرحلۀ ضبط و بستن پروندۀ اسکرین‌شات‌ها، اطمینان حاصل کنید که همه چیز همان‌طور که باید باشد هست. یک‌بار دیگر به صحبت‌های خود گوش کنید و ویدیوی ضبط شده را کنترل کنید.

البته، اگر اشتباهی وجود داشت که امکان اصلاح آن نبود، می‌توانید بعداً در حین ویرایش و تدوین ویدئو، به‌صورت نوشتاری از مخاطبین خود عذرخواهی کنید و عبارت یا مفهوم صحیح را ذکر کنید. (یعنی یک متن روی ویدیو بگذارید که سروته قضیه را هم بیاورد!)

• اسکرین‌شات خود را تدوین و غنی‌سازی کنید

هیچ ویدیوی آموزشی قبل از این‌که مراحل ویرایش را طی کند، آماده نیست. اینجا باید وارد نرم‌افزار تدوین شوید و صدا و تصاویر مربوطه را کنار هم بگذارید. یک ایدۀ عالی این است که فراگیران را با ویدیوهای اضافی، موسیقی، جلوه‌های گرافیکی، افزونه‌های آموزشی و... درگیر کنید. حوصله به خرج دهید و از خلاقیت خود استفاده کنید. حتماً وقت بگذارید و طیف وسیعی از جلوه‌هایی که وجود دارد را آزمایش کنید تا ببینید چه چیزی می‌تواند واقعاً مؤثر باشد.

• ویدیو را به تکه‌هایی قابل هضم تبدیل کنید

طول فیلم خود را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که خیلی طولانی یا کوتاه نباشد. مدت‌زمان ایده‌آل برای یک فیلم آموزشی که ارائه‌دهندۀ یک مفهوم واحد باشد، 2 تا 3 دقیقه است. اما اگر این مفهوم را با روشی هوشمندانه، به تکه‌هایی قابل هضم و جذاب تقسیم کنید، می‌توانید مخاطب خود را تا 30 دقیقه هم سرپا نگه دارید. در مدت‌زمان‌های بیشتر از 30 دقیقه به ‌احتمال زیاد حواس مخاطب از موضوع اصلی پرت خواهد شد.

• حجم و فرمت ویدیو را در نظر بگیرید

این موضوع هم برای اسکرین‌شات‌ها و هم برای ویدیوهای فیلم‌برداری شده صدق می‌کند. چرا که توجه به حجم و فرمت ویدیو باعث می‌شود فیلم آموزشی برای جمعیت بیشتری قابل دسترسی باشد. ویدیوی شما به غیر از رایانه، باید برای تلفن‌های همراه و تبلت‌ها نیز بهینه‌سازی شده باشد.

آپلود ویدیوهایی که رزولوشن بسیار بالا و حجم زیادی داشته باشند، سبب ایجاد محدودیت برای کاربرانی می‌شود که به اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند. ازاین‌رو بهتر است فایل‌های ویدیویی خود را فشرده کنید. در مورد فرمت ویدیو نیز، اغلب سایت‌های آموزشی انتخاب فرمت MP4 را به مدرسین خود توصیه می‌کنند.

بهترین نرم‌افزار ساخت ویدئوی آموزشی چیست؟

پنج اشتباه مهلک که تاثیر مخربی بر کیفیت کار شما دارد:

1) کیفیت پایین تصویر

رزولوشن و وضوح ویدیوی شما پارامتر بسیار مهمی است. زیرا اولین برداشتی است که بینندگان از محتوای شما دارند. اگر پیکسل‌های ویدئو قابل تشخیص باشند و نوشته‌ها و تصاویر قابل وضوح کافی را نداشته باشند، همه می‌فهمند یک تازه‌کار هستید و به‌احتمال زیاد سریعاً سراغ ویدئوی آموزشی بعدی می‌روند. بدیهی است که با پیشرفت دوربین موبایل‌ها، اجتناب از این امر آسان‌تر شده است.

2) صدای ناواضح و نویزدار

کیفیت پایین صدا وقتی اتفاق می‌افتد که توازن مناسبی بین صدای پس‌زمینه (محیط)، صدای گوینده و صدای موسیقی پس‌زمینه وجود نداشته باشد. اگر صدای فیلم شما بسیار بلند یا خیلی کم باشد، مخاطب اذیت می‌شود و مباحث مطرح شده توسط شما را متوجه نخواهد شد.

حتماً برای ضبط صدای فیلم آموزشی خود از میکروفون‌های باکیفیت استفاده کنید یا اگر دسترسی به این میکروفون‌ها ندارید، از افکت‌های صوتی موجود در نرم‌افزارها (Denoise و Compress) استفاده کنید.

3) نبود حس انسانی

اگر چه تصاویر، اسلایدها و متن‌ها واقعاً مفید هستند، اما به‌کارگیری بیش از حد این موارد منجر به ایجاد یک خروجی بی‌اثر می‌شود. انسان‌ها به دنبال ارتباط با یکدیگر هستند. روان‌شناسان ثابت کرده‌اند که در آموزش، زبان بدن و نشانه‌های چهره در برقراری ارتباط ضروری هستند.

از این ‌رو، از بین‌ بردن بیش از حد احساس‌های انسانی، باعث کاهش جذابیت محتوای شما می‌شود. پس اگر قادر نیستید تصویر خود را در حال تدریس به ویدیو اضافه کنید، لااقل کاری کنید صدای شما را داشته باشیم!

4) طولانی بودن

در دنیای پرسرعت امروز، دامنۀ توجه انسان بسیار کوتاه شده است. از این ‌رو بهتر است جلسات آموزشی شما در کوتاه‌ترین حالت ممکن بارگذاری شوند. لطفاً خیلی زود سر اصل مطلب بروید و از مقدمه ‌چینی‌های بی‌مورد خودداری کنید.

5) محتوای نادرست یا گمراه‌کننده

حتماً قبل از شروع فیلم‌برداری، در مورد موضوع تحقیق کنید و با اصطلاحات آن آشنا شوید. وقتی سازندگان ویدیوی آموزشی از موضوع و یا نحوۀ انتقال موضوع آگاهی نداشته باشند، بیشتر باعث گمراهی و سردرگمی مردم می‌شوند تا این‌که بخواهند آن‌ها را آگاه کنند. در آموزش نرم‌افزارها و مباحثی که با کلمات لاتین سروکار دارند، حتماً تلفظ درست کلمات را به کار ببرید.

جمع‌بندی

در این مقاله، فهمیدیم ساخت یک فیلم آموزشی جذاب، به‌آسانی آنچه تصور می‌شود نیست. شما به‌عنوان یک مدرس دیجیتال، نه‌تنها باید توجه بیننده را حفظ کنید، بلکه وظیفه دارید تا پایان هر جلسه از ویدئوی آموزشی خود، چیز جدیدی برای ارائه داشته باشید.

یادگیری تولید فیلم آموزشی با کیفیت بالا، یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد. این کار به آزمون ‌و خطای مستمر و تجربۀ مداوم نیاز دارد. بسیاری از افرادی که سال‌هاست در عرصۀ آموزش دیجیتال فعالیت می‌کنند، هنوز هم در تلاش هستند که جذاب‌تر و موجزتر عمل کنند.

مهم نیست که فیلم آموزشی شما چه موضوعی دارد یا چه سبکی را انتخاب کرده‌اید. در فرایند تولید، شوخ‌طبعی را فراموش نکنید. این کار سبب می‌شود در مقایسه با دیگر ویدیوها، نوعی برتری منحصربه‌فرد داشته باشید. فراموش نکنید اگر مراحل فوق را به‌خوبی طی کرده باشید، فراگیران مطمئناً از وقت و تلاشی که برای تولید دوره گذاشته‌اید، قدردانی خواهند کرد.

اینجا در سایت دوره‌ها، شما می‌توانید صرف‌نظر از موضوع و زمینه، دورۀ آموزشی خود را تعریف کنید. سپس تبلیغ و جذب فراگیر را به ما بسپارید. برای اطلاعات بیشتر از نحوۀ کار سایت دوره‌ها و روند همکاری ما با شما، حتماً با پشتیبان سایت تماس بگیرید. به امید دیدن شما در میان مدرسین حرفه‌ای سایت دوره‌ها.